Beyin Tümörleri ve HastalıklarıBeyin ve Sinir Kliniği – İzmir
Kanal Daralması - Stenoz
Spinal Stenozun (Kanal Daralması) Tanımı ve Genel Bilgiler
Spinal stenoz, omurga kanalının daralması olarak tanımlanabilir. Bu durum, omurganın sagittal çapında, lateral reseslerde ve sinir kökü kanallarında daralmaya yol açar. Hem doğuştan hem de sonradan gelişebilen bu rahatsızlık, omurga kanalının çeşitli bölgelerinde veya belirli omurga segmentlerinde görülebilir.
Spinal Kanalın Normal ve Stenotik Ölçümleri
Normalde lomber spinal kanalın sagittal çapı 15-25 mm arasında değişirken, spinal stenoz durumunda bu çap yetersiz hale gelir. Eğer sagittal çap 10 mm’den azsa bu durum mutlak stenoz olarak adlandırılır; 10-13 mm arasında ise göreceli stenozdan bahsedilir. Lateral reses, omur gövdesinin arka yüzü, pedikül ve superior artikuler faset tarafından sınırlanan ve spinal kanala açılan özel bir bölgedir. Bu bölgenin yüksekliği 3 mm’den az olduğunda lateral reses stenozu düşünülür ve 2 mm’den az olması durumunda tanı kesinleşir.
Kanal Daralması – Stenozun Nedenleri ve Etkilenen Bölgeler
Stenoz (kanal daralması), yaşlanma, travma, ligamanların kalınlaşması, eklem değişiklikleri ve spondilotik barların gelişmesi gibi yapısal değişikliklerle ilişkilidir. Bu değişiklikler, nöral elemanları baskılayarak semptomların ortaya çıkmasına neden olabilir. Stenoz, hem servikal hem de lomber bölgeyi etkileyebilir, ancak her iki bölgenin aynı anda semptomatik olması nadirdir. Genellikle 50 yaş sonrası daha yaygın olarak görülür ve erkeklerde daha sık rastlanır. En çok etkilenen seviyeler L3, L4 ve L5’tir.
Kanal Daralması – Stenozun Semptomları ve Etkileri
Hastalar genellikle sırt, kalça, bacak ve baldır ağrısı gibi sinsi seyreden ağrılardan şikayetçidir. Ağrı genellikle iki taraflıdır ve yürümek, uzun süre ayakta durmak gibi aktivitelerle tetiklenir. Hastaların öne eğik yürüme eğilimi göstermeleri ve oturarak ağrıdan kurtulmaları tipiktir. İleri vakalarda kalıcı ağrı ve idrar yapma problemleri gelişebilir.
Tanı ve Ayırıcı Tanı Yöntemleri
Spinal stenozun (kanal daralması) tanısında lumbosakral grafi, tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Disk herniasyonları ve vasküler kladikasyo gibi diğer durumlarla karışabileceği için ayırıcı tanı önemlidir. EMG testi de ayırıcı tanıda faydalı olabilir.
Tedavi Yöntemleri
Stenozlu vakalarda ilaç tedavisi, cerrahi dışı tedavi yöntemlerinin başında gelir. Cerrahi müdahale, ilaç tedavisinden fayda görmeyen veya ileri derecede stenozu olan hastalar için önerilir. Ameliyat sonrası instabilite gibi komplikasyonlar oluşabilir, bu nedenle her hastaya özgü bir tedavi planı gereklidir.
Ameliyat Sonrası Bakım ve İyileşme
Ameliyat sonrası hastanın ideal kilosuna dönmesi, hastanede yatış süresi ve evde istirahat süresi gibi faktörler iyileşme sürecini etkiler. Hastaların ameliyattan sonra kısa yürüyüşler yapmaları ve normal hayatlarına dönmeleri önerilir.